AIS (Automatic Identification System) günümüz gemi ve teknelerinde bulunan bir çeşit takip sistemidir.
AIS sistemi ile gemilerin daha emniyetli seyir yapılabilmesi amaçlanarak bir takip sistemi oluşturulmuştur. AIS, deniz trafik sisteminde ve GMDSS erişim noktalarında VHF sinyallerine erişebilen gemilerin birbirlerine
- Geminin kimlik bilgileri, teknik ölçülerinin ve karakteristiklerinin paylaşıldığı,
- Mevcut sefer bilgilerini, geminin draftı, yükü, varış limanı ve limana tahmini varış süresi (ETA) bilgilerinin verildiği,
- Geminin pozisyon, yerel zaman, pruva, gerçek hız, hareket durumu gibi bilgilerin paylaşıldığı ve bu bilgilerin de VHF ve GMDSS için belirlenmiş, gemilere özel diğer kanallardan düzenli olarak yayın yapılmasına ve yapılan bu yayının yine aynı sistemli gemiler tarafından alınmasına, işlenip gerektiğinde mesajlaşma özelliği bulunan sistemlere AIS sistemi denir.
Aslında AIS kullanım amacı basittir. AIS diğer gemilerle karşılıklı bir radar sistemi gibi davranır. Sahil güvenlik yardım taleplerine karşılık verir, çatışma ihtimali olan durumlarda uyarı sistemi olarak kullanılıp rota değiştirilmesine yardımcı olarak çatışmayı önleme konusunda yardımcı olur. AIS ayrıca kurtarma operasyonlarında DISTRESS mesajları göndererek çevredeki diğer gemilerden de yardım isteyebilir. Oluşmuş bir kaza durumunda ise hafızasındaki bilgilerle gemi pozisyonları ve datalar kullanılarak kaza sorumlularının ve hataların ortaya çıkmasına yardımcı olur. Bir çeşit gemilerin kara kutusu gibi çalışır yani.
Son zamanlarda AIS sistemi denizcilik iletişiminin aktarılması konularında birçok sorunun çözümü olarak karşımıza çıkmaktadır. VHF telsiz frekanslarını kullanarak yeni bir sistemle daha önceden var olan iletim sorunlarını kendisine has yazılımı ile aşmıştır. Ayrıca ais sistemi sürekli otomatik olarak veri gönderip alması ile sürekli bir iletişim ağını sağlamaktadır.
Denizcilik kanunlarının gemilerde AIS cihazının ve sisteminin kullanılmasını zorunlu tuttuğundan beri, gemilerin anlık rota ve sefer bilgileri anında paylaşımda olmakta ve takip edilmektedir. Şüphesiz ki bu durum en çok da korsan saldırılarının yoğun olduğu bölgelerde işe yaramış ve zor durumda olan gemilerin AIS sistemi ile DISTRESS mesajı göndermesi sayesinde kurtulmasını sağlamıştır.
Bizim Hayatımızdaki Önemi
Genelde bizim denizlerde bulunduğumuz 40 – 60 ft teknelerimizin gemiler tarafından radarla tespiti zor olmaktadır. Düşük borda seviyeleri ve beyaz dış renkleri sebebi ile özellikle hafif çalkantılı denizlerde dahi deniz üzerinde görülmesi de radarda takibi de güçtür. Uzun yıllar uzakyol kaptanlığı yapmış olan ekibimizin tecrübeleri bu konuda gemilerce çoğunlukla köprüüstü gözcülüğünün daha rahat ve gevşek yapıldığı Ege ve Akdeniz’in açık sularında bu nedenle çokça riskli karşılaşma ve hatta çatışma yaşandığına dairdir.
AIS cihazı, radarda da gözle de tespiti zor olan teknelerimizin bilgilerinin otomatik olarak gemilerin sistemlerine düşmesini sağlamakta ve bu avantajı ile alarmları ayarlanması zorunlu gemi sistemlerinde çatışma tehlikesine yakınlaşılması halinde gemilerdeki vardiya zabitlerinin önceden uyarılmasını sağlamaktadır. Bu özelliği ile AIS cihazları amatör denizci dostlarımızın aslen can ve mal emniyeti için teknelerimizin vazgeçilmez elektronik cihazları haline gelmişlerdir.
Tüm deniz sevdalısı dostlarımız; rüzgarınız bol, pruvanız neta olsun…
Bora ERDEN
Uzakyol KaptanıKechi Sailing ADB ve KMT Eğitim Koordinatörü